Özgül Saki, tahribata uğrayan "Kadıoğlu Mozaikleri"ni meclis gündemine taşıdı

DEM Parti İstanbul Milletvekili Özgül Saki, tahribata uğrayan ve acilen koruma altına alınması gereken Kadıoğlu Mozaikleri ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yanıtlaması üzere soru önergesi verdi.  

Saki, mozaiklerin önemi ve durumuyla ilgili şu bilgileri paylaştı:

"Zonguldak’ın Çaycuma ilçesine bağlı Kadıoğlu köyünde bulunan ve “Karadeniz’in Zeugması” olarak nitelendirilen Kadıoğlu Mozaikleri, 2008-2011 yıllarında yapılan arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkarılmıştır. MS 3. yüzyıla ait bir Roma villasına (Villa Rustica) ait olduğu düşünülen bu mozaikler, Lykurgos ve Ambrosia betimlemeleri, av sahneleri ve geometrik desenleriyle Zeugma mozaikleriyle kıyaslanabilecek nitelikte olup, Türkiye’nin kültürel mirası açısından büyük bir değere sahiptir. Ancak, yaklaşık 15 yıldır bu eşsiz mirasın korunması için gerekli adımlar atılmamış, mozaikler doğal koşullara açık bırakılarak bozulma, dağılma ve çalınma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır."

"Mozaikler geri dönüşü olmayan tahribata uğruyor"

2018 yılında hazırlanan “Kadıoğlu Mozaikleri Koruma Çatısı ve Ziyaretçi Merkezi Projesi” onaylanmış olmasına rağmen, ödenek yetersizliği gerekçe gösterilerek hayata geçirilmediğine dikkat çeken Saki, "Bölge halkı ve uzmanlar, mozaiklerin geri dönüşü olmayan tahribata uğradığını ve acilen koruma altına alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu durum, sadece Çaycuma’nın değil, tüm Türkiye’nin kültürel mirasına yönelik bir kayıp riski oluşturmaktadır. Mozaiklerin korunması ve restore edilerek turizme kazandırılması, bölge ekonomisine ve kültürel tanıtıma önemli katkılar sağlayabilecekken, bu potansiyel de değerlendirilmemektedir" ifadelerini kullandı.

Köy halkı ve arkeologlar tarafından yapılan çağrılara rağmen gerekli adımların atılmamış olmasının, kamuoyunda ciddi bir endişe yarattığını dile getiren Saki, "Kadıoğlu Mozaikleri yalnızca bölge halkının değil, tüm Türkiye’nin sahip çıkması gereken ortak tarihî miraslarından biridir" dedi ve Bakan Ersoy'a şu soruları yöneltti:

1. Kadıoğlu Mozaikleri’nin korunması için 2018 yılında onaylanan “Koruma Çatısı ve Ziyaretçi Merkezi Projesi” neden hayata geçirilememiştir? Projenin uygulanmamasının gerekçeleri nelerdir?
2. Proje için daha önce ayrıldığı belirtilen ödeneklerin akıbeti nedir? 2018-2024 yılları arasında bu proje için ne kadar bütçe ayrılmış ve ne kadarı kullanılmıştır?
3. Kadıoğlu Mozaikleri’nin mevcut durumu hakkında Bakanlığınızca yapılmış güncel bir envanter çalışması veya rapor bulunmakta mıdır?
4. Mozaiklerin üstünün kapatılması, kazı alanının korunması ve restorasyonu için bugüne kadar hangi somut adımlar atılmıştır?
5. Mozaiklerin bulunduğu alanın güvenliği ve çalınma riskine karşı alınan önlemler nelerdir?
6. Kadıoğlu Mozaikleri’nin bilimsel restorasyonuna yönelik herhangi bir proje planı bulunmakta mıdır? Varsa, bu proje ne zaman başlatılacaktır?
7. Söz konusu alanın koruma altına alınması, tescillenmesi veya sit alanı olarak ilan edilmesine ilişkin bir süreç başlatılmış mıdır?
8. Kadıoğlu Mozaikleri’nin turizme kazandırılması halinde bölge ekonomisine ve kültürel tanıtıma sağlayacağı katkılar göz önünde bulundurularak, bu projeye neden öncelik verilmemektedir?
9. Bakanlığınız, bu mozaiklerin hem korunması hem de turizme kazandırılması amacıyla bölge halkı ve yerel yönetimlerle bir işbirliği yürütmekte midir?
10. Bu mirasın yok olmaması için Bakanlığınızın kısa ve orta vadeli planı nedir?

(Kültür Servisi)